#273 Han Nillessen [IM] herinneringen

‘Twee weten meer dan één’. Dit Oer-Hollands gezegde is van toepassing op de samenwerking met mijn achterneef Han Nillenssen in het onderzoek naar de wortels van onze familie. Zijn grootmoeder (Koch) was de zus van mijn grootvader. Zij deelden de tak ‘van de Weijer’, tevens compagnon van mijn opa in hun Tabakshandel Koch & Co. De Nillenssen kant ontstond door het huwelijk van zijn vader (Nillenssen) en moeder (van de Weijer).

Onze samenwerking valt dus zeker ‘meer dan minder’ onder de hedendaagse categorie ‘de wijsheid van de groep (of menigte)’. Daarbij gaat het niet over wie het meeste weet of het beste is. Het gaat om evenwaardigheid, en zo goed mogelijk samen de kennis, de inzichten en de ervaring benutten die aanwezig is.

Ik was zelf al meer dan 10 jaar bezig met het onderzoek naar ‘onze familie’ toen ik Han (en Antoinette) ontmoette op de uitvaart van de jongste broer van mijn vader, Oom Theo (†91). Tijdens een gesprek op die dag, over mijn genealogisch onderzoek, nodigde Han mij uit langs te komen in Castricum. Hij had nog wel wat zaken die mij wellicht zouden interesseren. Dat bleek meer dan waar.

Zijn hulp daarna, bij het onderzoeken van nieuwe en bestaande gegevens, veelal via internet, is cruciaal gebleken bij het oplossen van lacunes en blinde vlekken, waarover zo dadelijk meer. Op 3 maart 2024 is Han plotseling overleden. Op deze plek wil ik herdenken welke betekenis hij voor mij heeft en ons project.

‘Twee weten meer dan één’ wordt gemakkelijk in de mond genomen. In mijn persoonlijke ervaring heeft Han zich binnen ons gezamenlijk onderzoek altijd zeer bescheiden opgesteld. Desalniettemin heeft hij een onmisbare bijdrage geleverd. Door o.a. ook zelfstandig informatie te verzamelen en te bespreken en vooral overal vragen bij te stellen. Hij wilde exact weten hoe iets in elkaar stak, omdat het belang van informatie staat en valt bij de betrouwbaarheid van zulke gegevens.

Dat is liefde voor waarheidsvinding. Dit is tevens discreet leiderschap. Daardoor heb ik me binnen ons contact gestimuleerd en ondersteund gevoeld. Geen geringe prestatie, want het goed samengaan van een bankier (Han) en een creatief (Huub) is geen vanzelfsprekende zaak. Desondanks een succes.

Weten hoe de vork in de steel zit, is – als het om familiegeschiedenis gaat – een kwestie van lange adem en dus veel geduld. Sommige feiten kom je pas te weten als je denkt inmiddels uitputtend antwoorden gevonden te hebben. Er is altijd weer een laag onder een andere laag. In die zin lijkt genealogie op schatgraven in Troje.

Er zijn diverse aandachtsgebieden waarop wij gezamenlijk lange tijd onze focus hebben gericht. De inventarisatie van de personen die op de foto staan aan de borrel in de huiskamer aan de Goudseweg in 1915. Een aantal personages bleek lange tijd moeizaam te identificeren. Tot het muntje valt. Een familie bestaat uit takken. Soms zie je een tak over het hoofd. Daar ligt de juiste insteek.

Een andere focus was de plek waar de foto van een gezelschap in klederdracht was gemaakt. Het was duidelijk geworden via een Tsjechisch Forum dat de gebeurtenis ‘Fašank’ was, het Tsjechische carnaval. Waar die foto genomen was werd duidelijk toen Han een website vond met toeristische ansichtkaarten. Op één van die kaarten van ‘Wassersuppen’ (nu Nemanice) vond ik het gebouw waar de groepsfoto met mijn overgrootvader genomen was (linksboven).

Samen graven in het verleden schept een band. Na het verschijnen van mijn boek ‘Boheemse draken in een leven aan zee’ over de zoektocht zelf, werd het langzaam steeds stiller omtrent het onderwerp familie. Tot vorig jaar zich via email een achternicht meldde uit Berlijn. Daardoor werd de compositie van de oorspronkelijke familie een stuk duidelijker. Han heeft dat nog net op de valreep meegemaakt. Ook zorgde hij nog voor essentiële aanvullingen bij de teksten op de website over de familie Koch, de visuele aanvulling op het boek.

Als je kijkt naar de onmogelijkheid om recht te doen aan de betekenis van een mensenleven, dan mag je blij zijn als je het voorrecht hebt gehad een tijdje samen op te lopen. Net zoals kinderen niet van jou zijn, geldt dat ook voor medereizigers, vriendschappen en grote liefdes. Tijdelijkheid maakt niets vanzelfsprekend – ik ga je missen, Han – maar wat ik ook weet is: ‘jij vaart voor altijd met me mee’.

Han Nillessen [IM] memories

“Two know more than one.” This typical Dutch saying applies to the collaboration with my second cousin Han Nillenssen in the research into the roots of our family. His grandmother (Koch) was my grandfather’s sister. They shared the ‘van de Weijer’ branch, which was also my grandfather’s partner in their Koch & Co tobacco business. The Nillenssen side was created by the marriage of his father (Nillenssen) and mother (van de Weijer).

Our collaboration therefore certainly falls ‘more than less’ under the contemporary category of ‘the wisdom of the crowd’. It is not about who knows the most or is the best. It is about equality and making the best possible use of the knowledge, insights and experience that is available.

I had been researching ‘our family’ for more than 10 years when I met Han (and Antoinette) at the funeral of my father’s youngest brother, Uncle Theo (†91). During a conversation that day about my genealogical research, Han invited me to visit Castricum. He had some things that might interest me. That turned out to be true.

His subsequent help in researching new and existing data, often via the Internet, has proven crucial in solving gaps and blind spots, more about which in a moment. Han passed away suddenly on March 3, 2024. Here I want to commemorate what meaning he has for me and our project.

‘Two know more than one’ is easily said. In my personal experience, Han has always taken a very modest position within our joint research. Nevertheless, he has made an indispensable contribution. By, among other things, independently collecting and discussing information and, above all, asking questions everywhere. He wanted to know exactly how something worked, because the importance of information depends on the reliability of such data.

That is love for finding the truth. This is also discreet leadership. As a result, I felt stimulated and supported within our contact. No small achievement, because the good combination of a banking man (Han) and a creative person (Huub) is not a given. Nevertheless a success.

When it comes to family history, knowing the ins and outs is a matter of deep breath and patience. Some facts you only learn when you think you have found exhaustive answers. There is always another layer beneath another layer. In that sense, genealogy is like treasure hunting in Troy.

There are various areas on which we have jointly focused for a long time. The inventory of the people in the photo at the drinks table in the living room on the Goudseweg in 1915. A number of characters have proven difficult to identify for a long time. Until the coin drops. A family consists of branches. Sometimes you overlook a branch. That is the right approach.

Another focus was where the photo of a group in traditional costume was taken. It had become clear through a Czech Forum that the event was ‘Fašank’, the Czech Carnival. Where that photo was taken became clear when Han found a website with tourist postcards. On one of those cards of ‘Wassersuppen’ (now Nemanice) I found the building where the group photo with my great-grandfather was taken.

Digging into the past together creates a bond. After the publication of my book ‘Bohemian dragons in a life by the sea‘ about the search itself, things slowly became quieter about the subject of family. Until last year a second cousin from Berlin reported by email. This made the composition of the family tree a lot clearer. Han just experienced that at the last moment. He also provided essential additions to the texts on the website about the Koch family, the visual addition to the book.

If you look at the impossibility of doing justice to the meaning of a human life, then you are lucky if you have had the privilege of walking together for a while. Just as children are not yours, neither are fellow travelers, friendships and great loves. Temporality doesn’t take anything for granted – I’m going to miss you, Han – but what I also know is this: ‘you sail along with me, forever’.