#204 Niet Niets

Zolang er mensen bestaan zal er sprake zijn van spraakverwarring, of we luisteren niet goed naar elkaar, begrijpen elkaar niet door de focus op eigen belangen en begrippen, we spreken een andere taal door cultuurverschillen en achtergronden. Het is als met de Chinese boer, zijn zoon en hun paard.

In een dorp ver weg van het stadsleven woonde een boer met zijn zoon en hun paard. Op een dag was het paard verdwenen. De buren kwamen langs om de boer te beklagen, maar die haalde zijn schouders op en zei: ‘Ach, wat is goed of slecht, we zullen zien’. Daarna ging hij weer rustig verder met zijn werk, net als Liziqi.

Natuurlijk gaat het verhaal verder. Om het kort te houden: een dag later komt het paard terug met een merrie. De zoon probeert het wilde paard te temmen, wordt eraf geworpen en breekt zijn benen. Weer komen de buren de boer beklagen, de vorige dag feliciteerden ze hem met de merrie. De boer haalt zijn schouders op.

Twee dagen later breekt er oorlog uit en alle jonge mannen moeten naar het front, behalve de zoon van de boer, want die heeft twee gebroken benen. Zouden de buren hem nu weer komen feliciteren? Dat zou goed kunnen, maar de reactie van de boer zal hetzelfde blijven: ‘Ach, wat is goed of slecht, we zullen zien’.

De levenshouding die hier uit spreekt heet in de Chinese filosofie ‘niet-weten’. Het is een zusje van ‘niet-doen’. Het woordje ‘niet’ kun je niet zomaar verwisselen met ‘niets’. Toch haalt men de twee vaak door elkaar. Waar ‘niets-doen’ ontspanning oplevert, is ‘niet-doen’ of ‘niet-weten’ waarnemen zonder een doel na te streven.

Voor de gemiddelde Westerse geest is ‘alle opties openhouden’ een houding die vooral onzekerheid oproept. Onzekerheid is de essentie van het leven, door in niet-doen’ of ‘niet-weten’ te ontspannen leer je die essentie te dragen en te verdragen. Alles is in verandering leert de ‘I Tjing’: ‘Ach, wat is goed of slecht, we zullen zien’.

---

Not Nothing

As long as people exist there will be confusion of tongues, or we do not listen to each other properly, do not understand each other due to the focus on our own interests and concepts, we speak a different language due to cultural differences and backgrounds.

It is like the Chinese farmer, his son and their horse.

In a village far away from city life lived a farmer with his son and their horse. One day the horse was gone. The neighbors came by to feel sorry for the farmer, but he shrugged his shoulders and said, “Well, what’s good or bad, we’ll see.” After that, he quietly continued his work, just like Liziqi.

Of course the story continues. To keep it short: a day later the horse returns with a mare. The son tries to tame the wild horse, is thrown off and breaks his legs. Again the neighbors come to have pity on the farmer, the day before they congratulated him on the mare. The farmer shrugs.

Two days later war breaks out and all the young men have to go to the front, except the farmer’s son, who has two broken legs. Would the neighbors come and congratulate him again? That could well be the case, but the reaction of the farmer will remain the same: “Well, what is good or bad, we’ll see”.

The attitude to life that emerges from this is called ‘not-knowing’ in Chinese philosophy. It is a sister of ‘not doing’. The word “not” cannot simply be confused with “nothing”. However, the two are often confused. Where ‘doing nothing’ brings relaxation, ‘not doing’ or ‘not knowing’ is perceiving without pursuing a goal.

For the average Western mind, ‘keeping all options open’ is an attitude that mainly generates uncertainty. Uncertainty is the essence of life, by relaxing into ‘not doing’ or ‘not knowing’ you learn to carry and tolerate that essence. Everything is changing, the ‘I Ching’ teaches: ‘Ah, what is good or bad, we’ll see’.

---

Advertisement