Europa heeft nogal de neiging om ‘Eurocentrisch’ te denken, wat wil zeggen dat het eigen perspectief op de geschiedenis de voorkeur heeft, met voorbij gaan aan feiten die een ander verhaal vertellen. Relativeren en nuanceren van zulke feiten is daardoor zeldzaam. Neem de contacten van Europa met China.
Lange tijd werd aangenomen dat Marco Polo (1254-1324) de eerste Europeaan was die contact heeft gelegd met China. Onlangs maakte de Belgische Historicus David van Reybrouck in zijn studie ‘Revolusi’ – over de geschiedenis van Indonesië en de rol van Nederland daarin – melding van opgravingen in Syrië en Thailand waaruit blijkt dat het Romeinse rijk (1000-chr) en China al contacten onderhielden.
In de introductie van zijn boek beschrijft Van Reybrouck Indonesië als een zeer hoogstaande en ontwikkelde cultuur die al ruimschoots zaken deed met India, China en de Arabische wereld, ver voordat de Nederlanders aansloten bij de Portugezen, Engelsen, Spanjaarden en Fransen, om specerijen te kopen. In deze geschiedschrijving blijken de Hollanders barbaren van het allerlaagste allooi.
Typisch een voorbeeld van ‘wat de boer niet kent wat de boer niet eet’ en van een vorm van arrogantie die diepe traumasporen in de wereldgeschiedenis heeft achter gelaten. Een voorbeeld dat meer deugd doet is ‘de filosofie van het midden’. Beter bekend als ‘de middenweg’. Een kruispunt waar wegen en culturen samenkomen.
Als je de eenwording van China bestudeerd – de tijd van de oorlogvoerende staten – dan herken je daarin iets van het Confucianistische gedachtegoed. Tegelijkertijd had je als burger weinig kans op een lang leven. Of je vocht als soldaat voor de keizer. Of je moest meewerken aan de bouw van de Lange Muur. Dat was dat.
Wilde je deze situatie overleven dan was je terugtrekken op een eenzame plek in de bergen aan te raden. Zo kreeg het Taoïstische gedachtegoed langzaam vorm. Met als moraal van het verhaal: weet hoe het spel gespeeld wordt (Lao Zi) en houd je verre van de macht (Zhuang Zi). Deze oude wijsheid is nog steeds actueel.
De Chinese filosofie van de middenweg kent veel behartigenswaardige adviezen om te overleven in onveilige situaties. Wellicht dat het mij daarom al van jongs af aan aansprak. Een filosofie met ruimte voor gezondheid, behandeling en oefening. Niet teveel, niet te weinig, precies middenin. Ontspanning vind je in de beweging.
ILLUSTRATIE BOVEN – Portret van Huub Koch: Frans Koenigs.
Foto: Henri Cartier Bresson in China.
In the middle
Europe tends to think ‘Eurocentric’, meaning that it prefers its own perspective on history, ignoring facts that tell a different story. It is therefore rare to compare and nuance such facts. Take Europe’s contacts with China.
For a long time it was believed that Marco Polo (1254-1324) was the first European to make contact with China. Recently, the Belgian Historian David van Reybrouck in his study ‘Revolusi’ – about the history of Indonesia and the role of the Netherlands in it – reported excavations in Syria and Thailand showing that the Roman Empire (1000 BC) and China already had contacts. .
In the introduction to his book, Van Reybrouck describes Indonesia as a highly advanced and developed culture that already did ample business with India, China and the Arab world, long before the Dutch joined the Portuguese, English, Spaniards and French to buy spices. In this historiography, the Dutch appear to be barbarians of the lowest echelon.
Typically an example of ‘what the farmer does not know, what the farmer does not eat’ and of a form of arrogance that has left deep trauma marks in world history. An example that makes more sense is ‘the philosophy of the middle’. Better known as ‘the middle ground’. A crossroads where roads and cultures come together.
If you study the unification of China – the time of the warring states – you will recognize something of Confucian thought. At the same time, as a citizen you had little chance of a long life. Or you fought as a soldier for the Emperor. Or you had to participate in the construction of the Long Wall. That was it.
If you wanted to survive this situation, it was advisable to retreat to a lonely place in the mountains. This is how Taoist thought slowly took shape. With the moral of the story: know how the game is played (Lao Zi) and stay away from power (Zhuang Zi). This ancient wisdom is still current.
The Chinese philosophy of the middle way has a lot of valuable advice for surviving in unsafe situations. Perhaps that’s why it appealed to me from an early age. A philosophy with room for health, treatment and exercise. Not too much, not too little, right in the middle. You find relaxation in the movement.
ILLUSTRATION ABOVE – Portrait of Huub Koch: Frans Koenigs.
Photo: Henri Cartier Bresson in China.
HUUB KOCH / NOW OR NEVER 
Dank!
🙏🎈
Nou zeg ook een fijn stuk! Mooie aquarel van Frans.
Leuk stuk weer!! 😊